De waarde van een diploma

[15 oktober 2010]

In mijn mailbox verschenen voordat ik een spamfilter installeerde, regelmatig aanbieden om een universitair diploma te bemachtigen. Een diploma met bijbehorende titel aan de een of andere obscure wetenschappelijke (sic!) instelling in een land ver weg. Uiteraard nadat er behoorlijk betaald zou zijn. Kennelijk zijn er altijd mensen die denken dat je een bepaald niveau van kennis kunt kopen zonder er een behoorlijk intellectuele inspanning voor te plegen. Vervelender is dat je later vrijwel altijd door de mand valt. Maar dan gaat het om iemand die door zijn eigen ‘stomme’ schuld schade oploopt. (Wie herinnert zich niet het gedoe rond de doctorandustitel van Charles Schwietert in 1982?)

Nu blijken sommige hbo-studenten in ons land op een te gemakkelijke manier hun diploma te hebben verkregen. Een ernstige zaak die terecht grondig onderzocht gaat worden. Maar wie staat er stil bij de hbo-studenten die wel hard gewerkt hebben om een – naar zij meenden – waardevol diploma te verwerven? Weinigen waarschijnlijk, en dat minstens even ernstig. Want is het niet ronduit schandalig dat studenten niet blindelings op de waarde van hun diploma kunnen vertrouwen? Nu kunnen woordvoerders en voorzitters van CvB’s wel koeltjes beweren dat hen dit alles niet bekend was. Het kwaad is geschied: de waarde van het diploma wordt in twijfel getrokken En als we de docenten mogen geloven dan is het cijfer 7 niet meer het cijfer dat gelijk staat aan ‘ruim voldoende’.

De hamvraag luidt: hoe komt het toch dat we ons zelf keer op keer voor het lapje houden? Waarom vlijen we ons met de gedachte dat we het in Nederland internationaal bezien niet zo slecht doen? (Pisa ranking). Eenvoudig gezegd: het hangt er maar vanaf welke parameters je neemt.

Wat duidelijk is dat er voor de komende minister van onderwijs, beter zou minister van kennis zijn, veel werk aan de winkel is. De nieuwe bewindspersoon zal niet alleen alles uit de kast moeten halen de investeringen in onderwijs en wetenschap – die nu al ver achterlopen bij andere Europese landen – op peil te houden; hij/zij zal ook orde op zaken moeten stellen wat betreft de kwaliteit van de opleidingen, zodat onze samenleving er letterlijk blind op mag vertrouwen dat de waarde van een hbo of universitair diploma uitgedrukt kan worden in hoogwaardige en vooral bruikbare kennis.

Deze column is eerder verschenen op het weblog van PerspeXo.